Helft huizen voortaan met voorrang naar inwoners van de eigen gemeente.
Het kabinet wil de helft van de huizen voortaan met voorrang verkopen naar inwoners van de eigen gemeente.
Gemeenten krijgen meer ruimte om hun eigen inwoners voorrang te geven bij het huren of kopen van huizen binnen de eigen gemeentegrenzen. Dat geldt ook voor mensen met een cruciaal beroep, zoals leraren, verpleegkundigen en politieagenten.
Minister De Jonge voor Volkshuisvesting wil de Huisvestingswet wijzigen. Hij heeft het voorstel dinsdag naar de Tweede Kamer gestuurd. Hij wil de nieuwe regels al in de eerste helft van 2023 in laten gaan. Als hij zijn zin krijgt, mag de helft van de beschikbare huurwoningen worden toegewezen aan de geselecteerde groepen. Nu is dat nog maximaal 25 procent.
Hoe gemeenten de verdeling maken, mogen zij zelf bepalen. Ze mogen dus ook gehele 50 procent toewijzen aan inwoners van de eigen gemeente. Het voorrangsbeleid gaat daarnaast ook gelden voor de onderkant van de koopmarkt. Woningen met een waarde tot de NHG-grens (dit jaar € 355.000) kunnen ook worden toegewezen aan de geselecteerde doelgroepen.
Sociale samenhang bevorderen
Minister De Jonge komt daarmee tegemoet aan een wens die leeft in veel gemeenten. De minister hoopt met het plan vooral de sociale samenhang in met name kleinere gemeenten te bevorderen. ”Overal wordt de krapte op de woningmarkt gevoeld. Starters kunnen vaak in het eigen dorp geen betaalbare woning vinden, omdat de prijzen de pan uit rijzen doordat er fors wordt overboden. Vaak door mensen van buiten de regio. Ook senioren kunnen geen geschikt appartement vinden in hun eigen gemeente als ze willen doorstromen. Voor de leefbaarheid en de vitaliteit van de regio is het cruciaal dat mensen in eigen dorp kunnen blijven wonen als ze willen verhuizen.”
Het plan vergt een wijziging van de Huisvestingswet, omdat daarin de vrijheid van vestiging is vastgelegd. Iedereen die rechtmatig in Nederland verblijft, heeft het recht om zich vrij te verplaatsen en te vestigen. De Jonge meent dat het algemeen belang ‘van het tegengaan van de onevenwichtige en onrechtvaardige effecten van schaarste aan woonruimte’ nu echter zwaarder weegt. De Jonge wil de wet met spoed behandelen in de Tweede en de Eerste Kamer, opdat gemeenten in de eerste helft van 2023 hun lokale huisvestingsverordeningen kunnen aanpassen.
Gaat deze maatregel helpen?
De meningen van experts zijn verdeeld. In de praktijk betekent dit dat de eigenaar van een te koop staande woning misschien genoegen moet nemen met een lagere verkoopprijs. Wat voor nog meer ongelijkheid kan zorgen is dat de maatregel gaat gelden voor woningen tot € 355.000. Daarboven mag een eigenaar aan iedereen verkopen. Dus mensen met een duurdere woning kunnen dus wel de maximale verkoopprijs krijgen, omdat daar geen restricties voor zijn. Hierdoor ontstaat een tweedeling tussen mensen met een goedkope of dure woning.
Aan de andere kant krijgen inwoners van de eigen gemeenten meer kans op een woning, wat goed is voor de sociale verbinding. Of dit plan zijn vruchten gaat afwerpen? Time will tell…..
