De hypotheekrente stijgt. Wat betekent dit voor jou?

Hoewel hypotheekrentes in historisch perspectief nog altijd laag zijn, is sinds begin dit jaar wel sprake van forse stijgingen. In absolute zin is de 20-jaarsrente dit jaar het hardst opgelopen, met een stijging van 0,67%. De gemiddelde hypotheekrente ligt nu op ruim 1,9%. Hierdoor komt de psychologische grens van 2 procent in de buurt. Maar wat betekent dit voor jou?

Inflatie
We schreven al eerder over de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan op de woningmarkt. In februari 2022 was de inflatie 5,8% in de eurozone. In Nederland was dat 7,2%. Deze stijging komt met name door de hogere energieprijzen. De centrale banken laten in hun beleid altijd het liefste de energie- en voedselprijzen buiten beschouwing. Deze prijzen kunnen enorm schommelen en kunnen een vertroebelend beeld geven van de inflatie op de lange termijn.

De ECB begint zich nu toch wel zorgen te maken. De taak van de ECB is het zorgen voor een gematigde inflatie op de langere termijn. Ze houden hierbij een inflatiecijfer aan van 2%, wat momenteel dus veel hoger ligt. De ECB moet ingrijpen als de inflatie te hard oploopt. Ze zullen de rentetarieven moeten verhogen. Dit doen ze door minder schuldtitels aan te kopen en de officiële rentetarieven voor commerciële banken te verhogen. De ECB vinden het herstel van de pandemie nog te onzeker om grote wijzigingen door te voeren in het monetaire beleid.

Het effect op jouw maandlasten en hypotheek.
Veel consumenten reageren op de stijgende rente en willen nog snel hun bestaande hypotheek oversluiten of verhogen (of een combinatie van beide). Dit om een verbouwing bijvoorbeeld te financieren. Dat leidde vorige week zowaar tot een nieuw weekrecord van hypotheekaanvragen in Nederland. Het gros van de aanvragen betreft oversluiters, dus huiseigenaren die al een hypotheek hebben en een lopende hypotheek willen vastzetten tegen een lagere rente. Op dit moment is nog slechts één op de drie aanvragen bedoeld voor de aankoop van een eigen woning.

Jonge huizenkopers gaan voor aflossingsvrije hypotheek met lage maandlasten.
Door de lage hypotheekrente en de stijgende huizenprijzen wint de aflossingsvrije hypotheek vooral onder jonge huizenkopers en woningeigenaren snel aan populariteit. Dat geldt zowel voor de aankoop van een woning als het verhogen van de huidige hypotheek. Bij een aflossingsvrije hypotheek ben je niet verplicht om af te lossen, maar betaal je alleen hypotheekrente en los je op de einddatum in één keer de lening af. Deze hypotheekvorm is niet zonder risico. Bij een onverwachte verkoop is er mogelijk te weinig afgelost en blijft een grote hypotheekschuld over. Daarnaast moet aan het einde van de looptijd voldoende vermogen beschikbaar zijn voor het doen van de aflossing, wat niet altijd vanzelfsprekend is. Starters mogen in de meeste gevallen maximaal 50 procent van hypotheek aflossingsvrije lenen en voor dat deel geldt zoals gezegd geen hypotheekrenteaftrek.

Door een deel van hun hypotheek aflossingsvrij af te sluiten, kunnen zij hun maandlasten namelijk aanzienlijk verlagen. Door de hoge huizenprijs is de lagere maandlast die een aflossingsvrije hypotheek met zich meebrengt gewenst. Starters moeten wel de hypotheekrenteaftrek missen over het aflossingsvrije deel, maar dit fiscale voordeel is toch al beperkt vanwege de historisch lage rente. Ook oudere leeftijdscategorieën kiezen ervoor de aflossingsvrije hypotheek op een vergelijkbare manier in te zetten. Zo is deze hypotheekvorm in de leeftijdscategorie 35 tot 45 jaar met 26% gegroeid. Bij hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning met een aflossingsvrije component is in deze leeftijdsgroep sprake van een daling van 23%.